Geçmişten Bugüne ZİÇEV

       Türkiye’de zeka düzeyi (IQ) 50’nin altında öğretilebilir çocukların eğitimi ilk kez, Makbule Ölçen’in Başkanlığındaki “Öğretilebilir Çocukları Koruma Derneği”nin çalışmalarıyla başladı. Makbule Ölçen, 1970 yılında, Derneğin Ankara Sağlık Sokak’taki kiralık binasının bir odasında dört öğrenci ile eğitime başladı. Bu eğitimin amacı, anılan yıllarda, zeka düzeyi 50’nin altında olan öğretilebilir çocukların da eğitim alabilir ve kendi kendilerine yetebilir duruma getirilebileceğini kanıtlamak ve bu eğitimi sürdürülebilir kılmaktı. 5 – 10 yaş grubunda bulunan öğretilebilir çocukların eğitimi kısa sürede olumlu sonuçlar verdi, ailelerde talep artışı yarattı ve eğitim kapasitesi hızlı bir artış gösterdi.

       Talep artışıyla birlikte, önce Bahçelievler’de daha geniş bir binaya taşınıldı. 1975 yılında da Etlik semtinde, bahçe içinde harap bir bina satın alınarak kısa zamanda onarıldı ve eğitim kapasitesinde daha fazla artış hızı sağlandı. Eğitim ne kadar erken başlarsa o derece yararlı olur ilkesinden hareketle 1978 yılından itibaren eğitim hizmeti 3 yaş grubundan başlanmak üzere düzenlendi. 1985 yılına gelindiğinde Dernek okulunda 16 sınıfta 152 çocuğa eğitim hizmeti veriliyordu.

       Zihinsel yetersiz çocukların eğitimi 18 yaşa kadar sürüyor, daha sonra çocuk eve gönderiliyor, ailede ve çevrede sorunlar yeniden başlıyordu. Çocuğu eğitim alan aileler ise, gelecek endişesine kapılmıştı ve “Biz öldükten sonra çocuğumuza ne olacak?” sorusu sık sık dile getirilmeye başlandı. Ayrıca Ankara’da Derneğin eğitimi hızla sürerken, ülkemizin dört bir yanındaki zihinsel engelli çocuk aileleri acıları ile baş başaydı. Bu sorunlara çözüm bulmak ve zihinsel yetersizlere daha geniş yelpazede hizmet verebilmek amacıyla bir vakıf kurma çalışmalarına başlandı. 1982 yılında da “Zihinsel Engelli Çocukları Yetiştirme ve Koruma Vakfı” kuruldu.  Daha sonrasında, benzer nitelikli komşu bina satın alınarak 16 yaş sonrası, gençlik çağına adım atan öğretilebilir çocukların öz bakım eğitimi başlatıldı.

       Milli Eğitim Bakanlığı’nın 1985 yılında öğretilebilir çocukları da eğitim programına dahil etmesi, bu yönde Devlet’in ve gönüllü kuruluşların ilgi alanının genişlemesine katkıda bulunan önemli bir adım oldu.

• Bakanlar Kurulunun, 28 Şubat 1987 günlü, 19386 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanan kararı ile topluma yararlı vakıflardan sayıldı ve vakfımıza vergi bağışıklığı tanındı.
• 14 Haziran 2010 günlü Bakanlar Kurulu Kararı ile de “İzin Almadan Yardım Toplama Hakkı” tanınan az sayıdaki sivil toplum kuruluşu arasındaki haklı yerini aldı.
• 25 Nisan 2014 tarihinde ise T.C. Türk Patent Enstitüsü’nden 2013 13619 marka numarası ile Marka Tescil Belgesini aldı.

Vakıf Senedinde belirtilen amaçlar (Bkz. Hedefler) doğrultusunda yoğun bir çalışma başlatan Vakıf gönüllüleri, 1983 yılında Gölbaşı İlçesinde 155 dönüm araziyi Devlet’ten sembolik ücretle satın aldı. İlk aşamada bir yönetim binası, bir eğitim binası ve bir yatakhane binasından oluşan, otuz gündüzlü, on yatılı öğrenci kapasiteli olması planlanan “Eğitim ve Rehabilitasyon Merkezi”nin yapımı Almanya Büyükelçiliği tarafından finanse edildi ve 1990 yılında işletmeye açıldı. Uygulanan eğitim ve rehabilitasyon sisteminin daha sonra kurulan şubelere ve diğer kurumlara örnek oluşturması amaçlandı.

İkinci eğitim binası hayırsever iş adamı merhum Cevdet Kösemen tarafından yaptırıldı. Mesleki rehabilitasyon ve korumalı iş yerine örnek olarak gerçekleştirilen Ağaç İşleri Atölyesi ile ikinci Yatakhane Binası, düzenlenen gelir getirici sosyal etkinliklerle hayırseverlerimizden toplanan bağışlarla gerçekleştirildi. Atölyenin iç donatım giderleri yine Almanya Büyükelçiliği tarafından karşılandı. İkinci yatakhane binasının yapımı üzerine, ilk yatakhane binası, Kurum Müdürlüğü, bireysel eğitim ve fizyoterapi uygulamaları merkezine dönüştürüldü. Bağımsız yaşama geçiş projesine örnek oluşturan “Demir Ölçen Evi” ise Makbule Ölçen-Dr. Ali Nejat Ölçen tarafından yaptırılarak Vakfa bağışlandı. (Günümüzde bu bina, ZİÇEV Genel Merkez Aile Konseyi tarafından kullanılmaktadır.) Hayırsever iş adamı Önder Cavcav tarafından yaptırılan “Jale Cavcav Fizyoterapi Binası”, yapımı Spor Toto Teşkilat Müdürlüğü ve Vakıfbank tarafından finanse edilen Kapalı Spor Salonu ile Engelliler Parkı ve yapım giderleri Japon Hükümeti tarafından karşılanan prefabrik Eğitim Binası 2006 yılı içinde hizmete açıldı.

Genel Merkezde bu çalışmalar hızla sürerken, Türkiye’nin il ve ilçelerinde bir araya gelen zihin engelli çocuk aileleri ve gönüllüler, Vakfa başvurarak Vakfın şubesi olmak isteklerini dile getirdiler. Vakıf Genel Merkezi bu özverili, kararlı ve inançlı gruplara kucak açtı. 1986 yılından başlayarak şube sayısı hızla arttı ve birkaç yıl içinde yirmi bir şube kuruldu.

Ancak ekonomik sıkıntılar ve deprem felaketi gibi nedenlerle varlık gösteremeyen yedi şube kapanmak zorunda kaldı. Bugün Vakfımıza bağlı on dört şube çalışmalarını sürdürmekte ve bin beş yüze yakın zihinsel yetersiz çocuk ile ailelerine üç yüze yakın personeliyle hizmet sunmaktadır. (Bkz. Şubeler) 2015 Şubat’ında da Vakıfbank-ZİÇEV Zihinsel Yetersiz Çocuklar Yatılı Bakımevi ve Rehabilitasyon Merkezi’miz Manisa’da hizmete girmiştir.

Vakıfevlerimiz

Zihinsel Yetersiz Çocukları Yetiştirme ve Koruma Vakfı olarak Vakıf Senedimizde yer alan ve Vakıf amaçlarımızdan olan “zihinsel yetersizlik konusunda engelli çocuk ve ailelerine özel eğitim ve rehabilitasyon hizmetleri vermek” gibi amaçlar doğrultusunda açtığımız VAKIFEVLERİ’miz özel gün ve durumlarda özel çocuklarımızın ağırlandığı bir misafirhanedir.

Şu anda Ankara ve İstanbul’da olmak üzere 2 tane Vakıfevimiz mevcuttur. Temennimiz ileriki dönemlerde bu sayıyı daha da arttırmaktır. En azından her şubemizin bünyesinde bir vakıfevimizin bulunmasını sağlamaktır. Bunu siz değerli gönüllülerimiz ve destekçilerimizin yardımları ile en kısa sürede yapabileceğimize inanıyoruz.

ZİHİNSEL YETERSİZ ÇOCUKLARI YETİŞTİRME VE KORUMA VAKFI

ZİÇEV VAKIFEVİ İKTİSADİ İŞLETMESİ

ANKARA ŞUBESİ

ZİÇEV Ankara Vakıfevi, 2017 yılının Eylül ayında hizmete açılmıştır.

İLETİŞİM BİLGİLERİ:

Adres: Bahçelievler Mahallesi, Makbule Ölçen Caddesi, No:6, Gölbaşı/ANKARA

Tel: 0312 484 24 70 / 0312 484 85 88

Fax: 0312-484-08-58

Mail: merkez@zicev.org.tr

ZİÇEV SOLUK ALMA EVİ İKTİSADİ İŞLETMESİ 

İSTANBUL ŞUBESİ

İstanbul Soluk Alma Evimiz, 2019 yılında, 3 Aralık Dünya Engelliler Gününde hizmete sunulmuştur.

İLETİŞİM BİLGİLERİ:

Adres: Armağanevler Mahallesi, Neyzen Tevfik Sokak, No:20, Ümraniye/İSTANBUL

Tel: 0216 412 63 80 / 0216 412 63 81

Fax: 0216 412 63 82

Mail: istanbul@zicev.org.tr

2000 yılında toplanan Genel Kurulda, yaşamını zihinsel yetersizlere adamış ve eğitimin ilk meşalesini yakmış olan Makbule Ölçen, kendi isteğiyle Genel Başkanlık görevinden ayrıldı ve oy birliğiyle Onursal Başkan seçildi.

O günden bu yana Vakıf, Ülay Karakoç Genel Başkanlığında, yedi kişilik bir kurulla yönetilmektedir. Her şubede, şube yönetimi ile görevli beşer kişilik gönüllü arkadaşlarıyla el ele veren Vakıf Yönetim Kurulu, tükenmez inanç ve azimle çalışmalarını sürdürmekte ve konusunda çeşitli “ilk”lere imza atmaktadır.

Vakfa hizmet veren Yönetim Kurulu Başkan ve üyeleriyle, Denetleme Kurulu üyelerinin Vakıf’tan herhangi bir maddi çıkar sağlamaları söz konusu değildir. Vakıf’ta, özveri ve gönüllü çalışma ilkesi temel koşul kabul edilmiştir.

Yeni Engelliler Yasasının yürürlüğe girmesiyle birlikte zihinsel yetersiz çocuklara/bireylere verilen eğitim ve rehabilitasyon hizmetleri Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Genel Müdürlüğü (SHÇEK) sorumluluğundan alınıp Milli Eğitim Bakanlığı (MEB) sorumluluğuna devredildi.

Aynı Yasa ile okuma çağındaki her zihinsel yetersiz çocuğa eğitim olanağı sağlandı ve Özel İlköğretim Okulları kurulması öngörüldü. İlköğretim eğitimi alamayacak yaştaki ve kapasitedeki zihinsel yetersiz çocuklara/bireylere ise yine Milli Eğitim Bakanlığına bağlı merkezlerde Eğitim ve Rehabilitasyon hizmeti verilmesi sağlandı.

Bu yeni gelişmeler sonucu Vakfımız açmış olduğu eğitim merkezlerini, 25 Mart 2006 günlü Genel Kurul Toplantısında oy birliği ile alınan kararla Özel Makbule Ölçen Özel Eğitim Kurumları adı altında topladı ve bir Genel Müdürlüğe bağladı.

Gereken yasal işlemlerin tamamlanmasıyla, Özel Makbule Ölçen Özel Eğitim Kurumları Genel Müdürlüğü 2006 yılı Kasım ayında kuruldu ve Genel Müdür olarak başına Uzm. Psikolog Nadire Tomris Miser atandı.

*Ancak belirtmemiz gerekir ki, günümüzde zihinsel engelliler IQ düzeyleri açısından değerlendirilmemekte, her zihinsel engelli kendi eğitsel ve gelişimsel performansına göre değerlendirilmekte ve sınıflandırılmaktadır.